Proje Kapsamı
Projenin merkezinde, ürün güvenliğini sağlamak ve dijital pazarlarda piyasa gözetim ve denetiminin etkinliğini artırmak üzere önemli faaliyetler gerçekleştirilecek, mekanizmalar hayata geçirilecektir.
Strateji ve eylem planı oluşturulması
Dijital pazarlarda piyasaya arz edilen ürünlere yönelik piyasa gözetim ve denetim mekanizmasının güçlendirilmesi için AB standartlarına uygun, net bir yol haritası oluşturulacak ve çevrimiçi satılan ürünlerin denetimi için bir strateji raporu hazırlanacaktır. Stratejinin önemi sadece planlama ile sınırlı kalmayacak; aynı zamanda kamu kurumları, iktisadi işletmeciler, pazaryerleri ve vatandaşlar dahil olmak üzere tüm paydaşlar arasında uyumlu ve koordineli bir yaklaşımın geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Bu rapor, mevzuat iyileştirme çalışmalarını, yazılım geliştirmeyi, eğitim programlarını ve farkındalık yaratma faaliyetlerini yönlendirerek Türkiye’de e-ticarette piyasa gözetim ve denetiminin geleceğini şekillendirecektir.
Paydaş ziyaretleri, sivil toplum kuruluşları ve çatı kuruluşlarla çevrimiçi anketler ile strateji raporunun kapsamlı bir şekilde
geliştirilmesi için farklı bakış açılarını ve içgörüleri elde edilerek geniş bir paydaş katılımı sağlanacaktır. Türkiye ile seçilen sekiz AB üye ülkeleri arasında karşılaştırmalı analiz çalışmasının yanı sıra çalışma ziyaretleri ile en iyi uygulamaların anlaşılmasına yönelik analiz çalışmaları yapılacaktır.
Paydaş katılımını kolaylaştırmak ve farklı bölgelerde daha geniş bir katılımcı yelpazesi oluşturarak projenin sonuçlarının doğruluğunu artırmak amacıyla ülke genelinde üç ayrı çalıştay düzenlenecektir.
Yasal çerçevenin geliştirilmesi
Projenin temel yapıtaşlarından biri, Türkiye’de e-ticaretin yasal çerçevesinin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi ve
güçlendirilmesidir. Mevzuatın, AB’nin yeni mevzuatıyla ortaya çıkabilecek ihtiyaçlar kapsamında güncellenmesi böylece e-ticaret için daha güncel ve güvenilir bir ortam
oluşturulması sağlanacaktır.
Piyasa gözetimi için yazılım geliştirme
Proje kapsamında, yapay zeka destekli gelişmiş bir piyasa gözetim ve denetim yazılımı geliştirilecektir. Bu yazılım, e-ticarete konu ürünlerdeki uygunsuzlukları tespit etme sürecini kolaylaştırmak için tasarlanacaktır. Piyasa gözetim ve denetim otoritelerinin kendine özgü ihtiyaçlarına göre uyarlanacak özellikleriyle yazılım, geleneksel denetim yöntemlerinin çevrimiçi işlemlerin büyük hacmi karşısında zorlandığı bir ortamda verimli ve etkili bir sistem sağlamış olacaktır.
Yazılım ile ulusal ve uluslararası veritabanları ile entegrasyon, gerçek zamanlı izleme ve müdahaleye olanak tanıyan bir yapı oluşturacaktır. Yazılım, urunguvenligi.gov.tr ile entegre bir şikayet alma uygulamasına sahip özel kontrol panelleri, otomatik uyarılar ve gelişmiş bildirim sistemleri içerecektir. Yazılım, son kullanıcıların çeşitli veritabanlarına bağlanarak raporlar oluşturabilmelerini sağlayacak hazır raporlama şablonları sunacaktır.
Paydaşlar arasında işbirliği mekanizmaları
E-ticaretin çok yönlü doğasına uygun olarak, paydaşlar arasında işbirliğine dayalı bir ekosistemin teşvik edilmesi amaçlanmıştır. Bu mekanizma, piyasa gözetimi ve denetimi yapan yetkili kuruluşları, özel sektör temsilcilerini, tüketici derneklerini ve diğer ilgili kuruluşları bir araya getiren kesintisiz ve hızlı bilgi alışverişinin sağlanması, uyumsuzluklara karşı atılacak adımların koordine edilmesini sağlamaktır.
E-ticarette piyasa gözetim ve denetiminin verimliliğini ve etkinliğini artırmak için Kurumlararası Çalışma Grubu kurulacaktır. Bu yapı, süreçleri kolaylaştırmak, daha hızlı karar almayı mümkün kılmak ve farklı kuruluşlar arasında gözetim için daha uyumlu bir yaklaşımı teşvik etmek amacıyla tasarlanmıştır.
Yazılım ile dijital dünyanın ayrılmaz bir özelliği olarak sanal toplantılar düzenlenme özelliği geliştirilecektir. Bu teknoloji odaklı yaklaşım, bu alanda geleneksel iletişim yöntemlerinde bir değişim yaratmayı hedeflemektedir. Bu yapı, bürokratik olmayan ve hızlı iletişim kanalları sağlayarak geleneksel toplantıların verimliliğini tamamlayacak ve artıracaktır. Daha sık ve anında etkileşimlere imkan tanıyarak tüm süreci e-ticaretin hızlı doğasına uygun hale getirecektir.
Sanal toplantı platformu ile bilgilerin hızla yayılması, acil konuların hızlı biçimde tartışılması ve e-ticaret gözetimi alanındaki zorlukların seri olarak çözülmesinin kolaylaşması hedeflenmektedir.
Stratejik farkındalık kampanyaları
Farkındalık faaliyetleri ile hem vatandaşları hem de işletmelerin hakları, sorumlulukları ve yeni mevzuat değişiklikleri konusunda bilinçlenmesi amaçlanmaktadır. Geleneksel ve dijital medya kampanyaları, seminerler, yayınlar ve aktif sosyal medya katılımı gibi yöntemlerle e-ticarette ürün güvenliği kültürü teşvik edilecektir.
E-ticaret operatörleri ve vatandaşlara yönelik seminerler ile e-ticaret operatörler, yasal çerçeve içinde faaliyet göstermelerine yardımcı olmak amacıyla son düzenlemeler ve uyumluluk gereklilikleri hakkında bilgilendirilecek; vatandaşlar ise hakları, şikayet mekanizmaları ve uygunsuz ürün veya hizmetlerle ilgili sorunları nasıl çözecekleri konusunda bilgi sahibi olacaklardır.